"Dus wie denkt te staan, moet oppassen dat hij niet valt",
1 Kor. 10,12
Beste Kikás,
Het is duidelijk dat Europa verdeeld is. Er zijn landen die meer overheidstekorten willen en landen die een strikt fiscaal beleid willen, volgens de afspraken van Maastricht. Er zijn mensen die intelligent opgesloten zijn en degenen die volledig opgesloten zijn. Er zijn landen die de tests in vivo doen en degenen die het post-mortem doen. Er zijn landen die de doden door Covid-19 tellen, degenen die doden met Covid-19 tellen, degenen die de doden tellen met symptomen die lijken op die van Covid-19, en degenen die niet eens weten wat ze tellen. Er zijn landen met voornamelijk privé gezondheidszorg, landen met uitsluitend publieke gezondheidszorg en landen met een combinatie van beide. En tot slot, degenen die opscheppen over hun successen zonder ze te hebben en degenen die, hoeveel ze succesvol zijn, bescheiden blijven. Ik ga niet praten over de eerste omdat ik heb besloten om positief te zijn, dus ik zal het hebben over de laatste, de bescheiden.
Omdat je in zo'n situatie altijd voorzichtig moet zijn.
Als maatstaf voor het slagen of
mislukken van crisisbeheersing, en aangezien er geen eensgezindheid bestaat
over de manier waarop doden worden geteld, gaan we het hebben over oversterfte,
dat wil zeggen het aantal sterfgevallen in de acht weken van de pandemie, ten opzichte
van de normale sterfgevallen in deze tijd van het jaar. Omdat, ik weet niet wat
jij ervan denkt, het mij in elk geval weinig uitmaakt of de doden aan
coronavirus sterven of aan iets anders omdat we met het coronavirus bezig zijn.
Europa als geheel heeft, volgens gegevens van Euromomo, een oversterfte
tijdens de pandemie van iets meer dan 100.000 mensen. Maar die oversterfte is
erg slecht verdeeld. Landen met een aanzienlijke oversterfte zijn België,
Spanje, Frankrijk, Italië en het Verenigd Koninkrijk. Landen met matige
oversterfte zijn Zweden, Zwitserland en Nederland. De landen zonder oversterfte
zijn alle andere Europese landen.
Een paar
dagen geleden vroeg je me wat we verkeerd hebben gedaan om deze straf te
verdienen?
Vandaag
zag ik een video van een arts in Californië die zegt dat mensen niet sterven
aan coronavirussen, maar met coronavirussen. Het is niet de eerste keer dat ik
het hoor. Een Italiaanse gezondheidswoordvoerder zei begin maart dat 90% van
degenen die stierven aan het coronavirus ouder dan 70 jaar waren en dat 97,2%
eerdere pathologieën had (51,2%, drie of meer eerdere pathologieën, 23,9 %,
twee eerdere pathologieën, 22,1%, één eerdere pathologie) en dat slechts 2,8%
geen bekende eerdere pathologie had. Onder deze pathologieën waren, in volgorde
van belang: hoge bloeddruk, diabetes, ischemische hartziekte, nierfalen en
kanker. Het coronavirus is daarom in 87,48% van de gevallen hooguit de factor
die het laatste zetje geeft aan een chronisch zieke bejaarde.
Het hoofd van de civiele bescherming van Italië zei medio maart dat de
cijfers die hij gaf van sterfgevallen MET coronavirus waren en niet AAN
coronavirus. Italië heeft talloze post-mortem-tests uitgevoerd en daarom weten
zij heel goed welke patiënten zijn overleden MET coronavirus. Een hoogleraar
virologie aan de Universiteit van Florence zei op 17 maart dat bij de
uitgevoerde tests werd waargenomen dat een zeer hoog percentage (tussen 50% en
70%) van de geïnfecteerden geen symptomen had.
Daarom waren al in de eerste weken van maart drie zeer belangrijke zaken
bekend: 1. Het coronavirus is vooral gevaarlijk voor ouderen en chronisch
zieken. 2. We weten niet wie het virus heeft, omdat we geen test hebben. 3. De meeste
geïnfecteerden hebben geen symptomen.
De reactie van de Spaanse regering is fundamenteel gebaseerd op informatie met
betrekking tot het tweede punt. Zij zijn niet de enige. Zeer weinig landen
hebben de capaciteit om de eerste weken grootschalig te testen. En omdat we
niet genoeg tests hebben om te weten wie besmet is en wie niet, sluiten we de
hele bevolking thuis op, want dat is wat je doet als je niets weet over een
besmettelijke ziekte. Totale quarantaine. Maar de quarantaine werd laattijdig
en slecht uitgevoerd. Op 8 maart riep de Duitse minister van Volksgezondheid op
om 'ouderen en chronisch zieken intelligent te beschermen'. Tegelijkertijd worden
dat weekeind in Spanje verschillende grote evenementen gehouden die een enorme
brandhaard van infecties worden.
Pas een
week later, wordt de alarmtoestand in Spanje afgekondigd, waardoor de bevolking
die het minst vatbaar is voor de ernstige gevolgen van de ziekte opgesloten
wordt terwijl de ouderen en chronisch zieken (vooral in verpleeghuizen) en
mensen die, zowel in deze woningen als in ziekenhuizen, voor hen zorgen, aan de
ziekte worden blootgesteld. Spanje heeft het trieste record dat het een van de
landen ter wereld is met het hoogste percentage gezondheidswerkers onder
degenen die besmet zijn met Covid-19. Volgens de vakbonden in de sector zijn er
meer dan 40.000 besmette gezondheidswerkers in Spanje. Deze "verwaarlozing" maakt van de
pandemie een grote gezondheidsramp.
Aan de
andere kant heeft Duitsland, met relatief lichte opsluiting, iets strenger in
de afgelopen weken, met 165.000 bevestigde Covid-19-gevallen, geen oversterfte.
In werkelijkheid was Covid-19 relatief goedaardig vergeleken met de gewone
jaarlijks griep.
Maar je
vroeg me, wat heeft Duitsland gedaan? Ik ga proberen die vraag te beantwoorden.
1. Grotere zorgcapaciteit. Duitsland is een van de weinige
landen in West-Europa die de afgelopen jaren zijn ziekenhuis- en
gezondheidszorgcapaciteit niet heeft verminderd. Duitsland heeft 800
ziekenhuisbedden, 29,2 IC units, 422 artsen en 1.290 ATS voor elke 100.000
inwoners. Ter vergelijking: Spanje, 297 ziekenhuisbedden, 9,7 IC units, 379
artsen en 562 ATS voor elke 100.000 inwoners. Dat was niet altijd zo. Spanje
heeft sinds de crisis van 2008 belangrijke delen van zijn gezondheidssysteem
ontmanteld.
2. Betere
bescherming van zorgpersoneel. In Duitsland is het trieste schouwspel van zorgpersoneel met
geïmproviseerd beschermend materiaal (duikbril, vuilniszakken, bouwmaskers)
niet voorgekomen. Duitse zorgpersoneel had bijna altijd een werkuitrusting die
aan de eisen van het werk voldoet. Maar niet alles is rooskleurig. In sommige
ziekenhuizen en klinieken in Beieren (een van de meest getroffen gebieden) is
er een tekort aan beschermende uitrusting en zijn er tal van infecties bij
gezondheidspersoneel voorgekomen.
3. Voldoende medische benodigdheden en medicijnen. Duitse gezondheidswerkers hebben
niet hoeven te experimenteren met antivirale medicijnen of duikmaskers aan te
passen aan ondersteunde ademhalingssystemen. Duitsland beschikte over voldoende
ademhalingsapparatuur, maar in afwachting van een plotselinge toename van
ernstige gevallen, werd op 17 maart een aanvullende bestelling geplaatst voor
6.500 beademingsmachines van de Löwenstein-groep en 10.000 draagbare machines
van Dräger. Beiden zijn bedrijven die niet alleen in Duitsland produceren, maar
ook hun eigen toeleveringsketens hebben die niet afhankelijk zijn van het buitenland.
Op deze manier heeft Duitsland noch Chinese fraude, noch inbeslagnames
ondergaan zoals in Frankrijk of Turkije, en zoals ook de centrale en autonome
regeringen in Spanje hebben ondergaan.
4. Adequate bescherming van ouderen en chronisch
zieken. Zoals ik
al zei, riep de Duitse federale regering vanaf het begin de bevolking op om
ouderen en chronisch zieken te beschermen. De beste bescherming voor Duitse
ouderen is dat ze meestal niet bij hun familie wonen. Een geval als dat van een
35-jarige verpleegster die bij haar ouders woont en, waarschijnlijk omdat zij
ze zelf heeft besmet, binnen een week van beide ouders afscheid moet nemen, is in
Duitsland onwaarschijnlijk. Slechts 5% van de jongvolwassenen woont bij hun
ouders. Natuurlijk is de algemene regel één ding en de specifieke praktijk een
andere. Evenals in Spanje zijn er ook in Duitsland gevallen van epidemieën in
verpleeghuizen die zowel bewoners als verzorgend personeel hebben getroffen.
Dat is in feite de reden waarom de afgelopen weken het aantal slachtstoffers
omhoog is geschoten en de opsluiting strenger is geworden.
5. Testcapaciteit. Dit is misschien een van de grote verschillen
tussen Duitsland en Spanje. Duitsland heeft een eigen epidemiologisch centrum,
Robert Koch, dat de capaciteit heeft om zeer snel uitgebreide tests uit te
voeren (350.000 tests per week). Bovendien zijn de tests vooral gebruikt om
infecties bij zorgverleners uit te sluiten en bij besmetting in quarantaine te plaatsen,
om nocosomiale (dwz binnen ziekenhuizen en zorginstellingen) besmettingen te
voorkomen.
Dit zijn allemaal de oorzaken van het Duitse ´Coronawunder´. Natuurlijk,
met meer dan 8000 doden, lijkt Das Coronawunder steeds minder Wunder en daarom
keer ik terug naar het citaat van Saint Paul dat ik je aan het begin van de
brief vertelde: "Wie gelooft dat hij standvastig is, wees voorzichtig,
anders valt hij". Gelukkig zijn zowel Duitse politici als experts
bescheiden mensen die, wanneer hen wordt gevraagd naar hun succes, blijven
zeggen: "Misschien hebben we gewoon geluk gehad."
Dit zijn allemaal de oorzaken van het Duitse ´Coronawunder´. Natuurlijk,
met meer dan 8000 doden, lijkt Das Coronawunder steeds minder Wunder en daarom
keer ik terug naar het citaat van Saint Paul dat ik je aan het begin van de
brief vertelde: "Dus wie denkt te staan, moet oppassen dat hij niet valt". Gelukkig zijn zowel Duitse politici als experts
bescheiden mensen die, wanneer hen wordt gevraagd naar hun succes, blijven
zeggen: "Misschien hebben we gewoon geluk gehad."
Zie video van uitleg Angela Merkel over besmetingsgraad.
Maar je hoeft niet een groot zorgsysteem te hebben om het goed te doen.
Andere, meer bescheiden landen, waaronder bijna alle landen van Oost-Europa of
Griekenland of Portugal, hebben het fantastisch gedaan. Of zelfs Andalusië, dat
geen land is, maar zijn gedelegeerde bevoegdheden goed heeft gebruikt om een
voorbeeldsysteem op te zetten om de pandemie te monitoren, heeft de meest
blootgestelde burgers goed beschermd en heeft laten zien dat het een robuust,
goed gedimensioneerd en effectief gezondheidszorgsysteem heeft.
Mijn excuses voor de lange brief. Warme groeten.
Angel
TRADUCCIÓN AL ESPAÑOL
1 Cor. 10,12
Querido Kikás:
Está claro que Europa está dividida. Están los que quieren más déficit público y los que quieren una fiscalidad estricta conforme a lo acordado en Maastricht. Están los que están confinados inteligentemente y los confinados a lo bruto. Están los que han hecho pocos test y los que han hecho muchos. Están los que hacen los test in vivo y los que lo hacen postmortem. Están los que cuentan los muertos por Covid-19, los que cuentan los muertos con Covid-19, los que cuentan los muertos con síntomas que se parecen a los de Covid-19 y los que no saben ni lo que cuentan. Están los que tienen una sanidad mayoritariamente privada, los que tienen una sanidad exclusivamente pública y los que tienen una mezcla de las dos cosas. Y, por último, los que presumen de sus éxitos, sin tenerlos y los que, teniendo éxito, son prudentes. De los primeros no te voy a hablar porque he decidido ser positivo así que hablaré de los últimos, los prudentes.
Porque en una situación así, conviene ser siempre prudente.
Como medida del éxito o el fracaso de la gestión de la crisis, y dado que no existe una unanimidad en cómo se cuentan los muertos, podemos hablar del exceso de mortalidad, es decir, del número de muertos en las ocho semanas de pandemia, en relación con las muertes normales en este período del año. Porque, al fin y al cabo, no sé a tí, pero a mí me importa poco si los muertos se mueren de coronavirus o de cualquier otra cosa mientras estamos mirando al coronavirus.
El conjunto de Europa, según los datos de Euromomo, tiene un exceso de mortalidad en el periodo de la pandemia de algo más de 100.000 personas. Pero ese exceso de mortalidad está muy mal repartido. Los países con un exceso de mortalidad considerable son Bélgica, España, Francia, Italia y el Reino Unido. Los países con un exceso de mortalidad moderado son Suecia, Suiza y los Países Bajos. Los países sin exceso de mortalidad son todos los demás países europeos.
Hace unos días me preguntabas ¿qué es lo que hemos hecho mal, para merecer este castigo?
El conjunto de Europa, según los datos de Euromomo, tiene un exceso de mortalidad en el periodo de la pandemia de algo más de 100.000 personas. Pero ese exceso de mortalidad está muy mal repartido. Los países con un exceso de mortalidad considerable son Bélgica, España, Francia, Italia y el Reino Unido. Los países con un exceso de mortalidad moderado son Suecia, Suiza y los Países Bajos. Los países sin exceso de mortalidad son todos los demás países europeos.
Hace unos días me preguntabas ¿qué es lo que hemos hecho mal, para merecer este castigo?
Hoy vi un video de un médico de California que dice que la gente no se muere de coronavirus sino con coronavirus. No es la primera vez que lo oigo. Un portavoz de la sanidad italiana dijo a principios de marzo que el 90% de los fallecidos por coronavirus tenían más de 70 años y que el 97,2 % tenia patologías previas (51,2%, tres o más patologías previas, 23,9%, dos patologías previas, 22,1%, una patología previa) y que sólo un 2,8% no tenia ninguna patología previa conocida. Entre estas patologías estaban, por orden de prevalencia: Hipertensión arterial, diabetes, cardiopatía isquémica, insuficiencia renal y cáncer. El coronavirus, por lo tanto, en el 87,48% de los casos es, como mucho, el factor que da el empujón final a un anciano enfermo crónico.
El jefe de Protección Civil de Italia dijo a mediados de marzo que las cifras que estaba dando eran de muertos CON coronavirus y no DE coronavirus. Italia ha realizado numerosos test post-mortem, por lo tanto, sabe muy bien qué enfermos han muerto CON coronavirus. Un catedrático de virlogía de la Universidad de Florencia dijo el día 17 de marzo que se estaba observando en los test realizados que un porcentaje muy elevado (entre el 50% y el 70%) de los contagiados no tenía ningún sintoma.
Por lo tanto, ya en las primeras semanas de marzo se sabían tres cosas muy importantes: 1. El coronavirus es especialmente peligroso para los ancianos y los enfermos crónicos. 2. No sabemos quien tiene el virus porque no tenemos test. 3. La mayoría de los contagiados no tiene ningún síntoma.
La reacción del Gobierno español se basa fundamentalmente en la información del segundo punto. No está solo en esto. Muy pocos países tienen capacidad para hacer test masivos en las primeras semanas. Y como no tenemos tests suficientes para saber quien está contagiado y quien no, pues encerramos a toda la población en casa que es lo que haces cuando no sabes nada de una enfermedad. Cuarentena total. Pero la cuarentena se hace tarde y mal. El ocho de marzo, el ministro de Sanidad alemán llama a "proteger inteligentemente a los ancianos y a los enfermos crónicos". Ese fin de semana, en España, se celebran varios eventos multitudinarios que producen contagios masivos. En España, una semana más tarde, se decreta el estado de alarma, que confina en casa a la población menos susceptible de sufrir consecuencias graves de la enfermedad y deja desprotegidos a los ancianos y enfermos crónicos (especialmente en las residencias de ancianos) y a las personas que los cuidan tanto en esas residencias como en los hospitales. España tiene el triste record de ser una de las naciones del mundo con el mayor porcentaje de sanitarios entre los contagiados de Covid-19. Según los sindicatos del sector, hay más de 40.000 sanitarios contagiados en España. Este "descuido" convierte la pandemia en un desastre sanitario de primer orden.
El jefe de Protección Civil de Italia dijo a mediados de marzo que las cifras que estaba dando eran de muertos CON coronavirus y no DE coronavirus. Italia ha realizado numerosos test post-mortem, por lo tanto, sabe muy bien qué enfermos han muerto CON coronavirus. Un catedrático de virlogía de la Universidad de Florencia dijo el día 17 de marzo que se estaba observando en los test realizados que un porcentaje muy elevado (entre el 50% y el 70%) de los contagiados no tenía ningún sintoma.
Por lo tanto, ya en las primeras semanas de marzo se sabían tres cosas muy importantes: 1. El coronavirus es especialmente peligroso para los ancianos y los enfermos crónicos. 2. No sabemos quien tiene el virus porque no tenemos test. 3. La mayoría de los contagiados no tiene ningún síntoma.
La reacción del Gobierno español se basa fundamentalmente en la información del segundo punto. No está solo en esto. Muy pocos países tienen capacidad para hacer test masivos en las primeras semanas. Y como no tenemos tests suficientes para saber quien está contagiado y quien no, pues encerramos a toda la población en casa que es lo que haces cuando no sabes nada de una enfermedad. Cuarentena total. Pero la cuarentena se hace tarde y mal. El ocho de marzo, el ministro de Sanidad alemán llama a "proteger inteligentemente a los ancianos y a los enfermos crónicos". Ese fin de semana, en España, se celebran varios eventos multitudinarios que producen contagios masivos. En España, una semana más tarde, se decreta el estado de alarma, que confina en casa a la población menos susceptible de sufrir consecuencias graves de la enfermedad y deja desprotegidos a los ancianos y enfermos crónicos (especialmente en las residencias de ancianos) y a las personas que los cuidan tanto en esas residencias como en los hospitales. España tiene el triste record de ser una de las naciones del mundo con el mayor porcentaje de sanitarios entre los contagiados de Covid-19. Según los sindicatos del sector, hay más de 40.000 sanitarios contagiados en España. Este "descuido" convierte la pandemia en un desastre sanitario de primer orden.
Al otro lado, Alemania, con un confinamiento relativamente liviano, más estricto en las últimas semanas, con 165.000 casos de Covid-19 confirmados, no tiene un exceso de mortalidad. En realidad el Covid-19 ha sido relativamente benigno comparado con la gripe estacional.
Pero tú me preguntaste ¿qué ha hecho Alemania? Voy a intentar responder a esa pregunta.
1. Mayor capacidad sanitaria. Alemania, es uno de los pocos países de Europa Occidental que no ha reducido en los últimos años su capacidad hospitalaria y asistencial. Alemania tiene 800 camas de hospital y 29,2 UVIs, 422 médicos y 1290 ATS por cada cien mil habitantes. A modo de comparación: España, 297 camas de hospital y 9,7 UVIs por cada cienmil habitantes, 379 médicos y 562 ATS por cada cien mil habitantes. No siempre fue así. España ha desmantelado una buena parte de su sistema sanitario desde la crisis de 2008.
2. Mejor protección de sanitarios. En Alemania no se ha dado el triste espectáculo de los sanitarios con material de protección improvisado (gafas de buceo, bolsas de basura, mascarillas de construcción). Los sanitarios alemanes han contado siempre con material homologado para el trabajo que tienen que desempeñar. Sin embargo, no todo es de color de rosa. En algunos hospitales y clínicas de Baviera (una de las zonas más afectadas) ha habido escasez de equipos de protección y se han producido numerosos contagios entre el personal sanitario.
3. Suficiente material médico y medicamentos. Los sanitarios alemanes no han tenido que experimentar con medicamentos antivirales ni que adaptar mascarillas de buceo a los sistemas de respiración asistida. Alemania tenía respiradores suficientes pero en previsión de un aumento repentino de los casos graves, el 17 de Marzo se realizó un pedido extra de 6500 respiradores a Löwenstein Group y 10.000 respiradores portátiles a Dräger. Ambas son empresas que no sólo fabrican en Alemania sino que, además, tienen cadenas de suministro propias que no dependen del extranjero. De ese modo, Alemania no sufrió ni fraudes chinos ni secuestros turcos ni incautaciones francesas, como han sufrido los gobiernos central y autonómicos en España.
4. Adecuada protección de ancianos y enfermos crónicos. Como he dicho antes, desde el principio el gobierno federal alemán hizo un llamamiento a la población para que se protegiera a los ancianos y enfermos crónicos. La mejor protección para los ancianos alemanes es que no suele vivir con sus familias. Un caso como el de un enfermero de 35 años que vive con sus padres y, probablemente porque les ha contagiado él mismo, se tiene que despedir de ellos con una semana de diferencia, es poco probable. Sólo un 5% de los adultos jovenes viven con sus padres. Claro que una cosas es el llamamiento y otra la ejecución. También se han dado, como en España, casos de epidemias en residencias de ancianos que han afectado tanto a los residentes como al personal asistencial. Esa es, de hecho, la razón por la que se les han disparado las víctimas en las últimas semanas y por lo que han extremado el confinamiento.
5. Capacidad de testeo. Esta es quizá, una de las grandes diferencias entre Alemania y España. Alemania tiene su propio centro epidemiológico, el Robert Koch que tiene capacidad para realizar test completos con gran rapidez (350.000 tests cada semana). Además los tests han sido utilizados de forma preferencial para descartar contagios entre los sanitarios y ponerlos en cuarentena si dan positivo, para evitar contagios nocosomiales.
Todas estas son las causas del milagro alemán, Das Coronawunder. Claro que con más de 8000 muertos, Das Coronawunder cada vez parece menos Wunder y así vuelvo a la cita de San Pablo que te contaba al inicio de la carta: "El que cree que está firme, tenga cuidado, no sea que caiga". Afortunadamente, tanto los políticos como los expertos alemanes son gente modesta que, cuando les preguntan por su éxito, siguen diciendo: "Quizá, simplemente, hemos tenido suerte".
Pero tampoco hay que ir sobrados para hacerlo bien. Otros países más modestos, incluyendo casi todos los países del Este, o Grecia, o
Portugal lo han hecho estupendamente. O incluso Andalucía, que no es un país pero que ha hecho un buen uso
de sus competencias delegadas para establecer un sistema ejemplar de
seguimiento de la pandemia, ha protegido bien a sus ciudadanos más
expuestos y ha demostrado tener un sistema sanitario robusto, bien
dimensionado y eficaz.
Perdona el testamento y recibe un fuerte abrazo,
Angel,
No comments:
Post a Comment